Bilim İnsanları Kök Hücrelerle Sinir Üretti

Bilim insanları, insan kök hücreleriyle ilk kez somatosensör bir sinir yolu oluşturmayı başardı. Bu gelişme, dokunma gibi duyuların nasıl işlendiğini anlamamıza ve sinir sistemi hastalıklarına yeni tedavi yolları bulmamıza kapı aralıyor. Laboratuvar ortamında geliştirilen bu yapay sinir yolu, deri ile beyin arasında bilgi taşıyan dört temel bölümü barındırıyor: duyu, omurilik, talamus ve korteks. İnsan beynindeki doğal işleyişe oldukça benzer bir yapı kurulduğu belirtiliyor.

Kök Hücreler Sayesinde Gerçekçi Modeller

Araştırmada kullanılan kök hücreler, daha önce organ üretimi için de kullanılan pluripotent hücrelerden elde edildi. Ancak bu sefer tek bir yapı değil, dört farklı bölgenin temsili organoidleri oluşturuldu ve birleştirilerek “assembloid” adı verilen kompleks bir yapı haline getirildi. Bu assembloid, sinir yollarının beyne nasıl sinyal ilettiğini modellemek için kullanılıyor.

Özellikle dokunma duyusuyla ilgili sinir bozukluklarını anlamak açısından bu yapı çok büyük önem taşıyor. Çünkü daha önce benzer araştırmalar hayvanlar üzerinde yapılsa da, insan sinir sistemiyle birebir uyumlu sonuçlar alınamıyordu. Kök hücreler kullanılarak insan kaynaklı bir yapı oluşturulması, doğrudan insan biyolojisine uygun deneyler yapılmasına imkân sağlıyor.

Bilim İnsanları Kök Hücrelerle Sinir Üretti

Yeni Tedavilere Zemin Hazırlayabilir

Bu teknoloji, yalnızca temel bilimsel araştırmalar için değil, aynı zamanda bazı nörolojik hastalıkların tedavisinde de kullanılabilir. Özellikle genetik mutasyonlar sonucu dokunma hissinin kaybı ya da kronik ağrı sendromları gibi hastalıkların modellenmesi ve ilaçların denenmesi bu sistemle çok daha güvenli ve etkili hâle gelebilir.

Araştırmacılar, bu çalışmanın ilk adım olduğunu, ilerleyen dönemde daha karmaşık sinir yollarının da modellenebileceğini söylüyor. Hücreler sayesinde geliştirilen bu sinir ağı, insan vücudunun en karmaşık yapılarından biri olan beyin-sinir sisteminin gizemlerini çözmekte önemli bir araç olabilir. Kısacası, kök hücreler bu kez sadece iyileştirmekle kalmıyor, aynı zamanda insanı yeniden anlamamıza da yardımcı oluyor.