Panama Ormanlarında Rakip Ağaçları Yıldırımla Kül Eden Ağaç Keşfedildi!

Panama’nın yağmur ormanlarında yetişen dev tonka fasulye ağacı, doğanın en yıkıcı güçlerinden birini kendi lehine çevirmenin sırrını keşfetti. Bilim insanları, bu ağacın yıldırım çarpmalarını adeta bir “orman temizlik operasyonuna” dönüştürdüğünü ortaya çıkardı!

Şimşek Çarptıkça Güçlenen Ağaç: Doğanın Elektrik Mühendisi

New Phytologist dergisinde yayınlanan çığır açıcı araştırmaya göre, 40 metreyi aşan boyuyla dikkat çeken tonka ağacı (Dipteryx oleifera), yıldırım enerjisini içinden geçirerek hasar almıyor. Üstelik her yıldırım düşüşünde etrafındaki rakip ağaçlar ve parazit sarmaşıklar kül oluyor. Cary Institute ekibi, “Bu ağaçlar yıldırımları biyolojik silaha çevirmiş” diyor.

Yıldırım Çarptığında Ormanda Neler Oluyor?

Bilim insanları Panama’da özel anten sistemleri ve drone görüntülemeyle 100’e yakın yıldırımı takip etti. Bir yıldırımın ortalama 2 ton bitki örtüsünü yok ettiği, tonka ağacının üzerindeki sarmaşıkların %80’ini temizlediği görüldü. Ağacın yüksek iletkenliğe sahip dokusu, elektriği toprağa aktararak patlamayı önlüyor. 40 yıllık veriler, bu ağacın yakınındaki bitkilerin ölüm riskinin 14 kat arttığını gösteriyor.

Her Yıldırım Tohum Üretimini 14 Kat Artırıyor!

Araştırma ekibinden Evan Gora, “Bir tonka ağacı ömrü boyunca en az 5 kez yıldırım çarpma şansına sahip. Her çarpma, güneş ışığı ve alan kazandırarak tohum üretimini katlıyor” açıklamasını yapıyor. Bu strateji sayesinde 500 yıla kadar yaşayabilen ağaçlar, nesillerini garanti altına alıyor. Melbourne Üniversitesi’nden Gregory Moore, “Avustralya’da da benzer adaptasyonlar gözlemliyoruz” diye ekliyor.

İklim Değişikliğiyle Mücadelede Umut Olabilir mi?

Uzmanlar, tropikal ormanların karbon depolama ve biyoçeşitlilikteki kritik rolüne dikkat çekiyor. Şimşek dirençli ağaç türlerinin keşfi, iklim krizine karşı ormanların direncini artırmada kilit rol oynayabilir. Ekip şimdi benzer mekanizmaları Afrika ve Asya ormanlarında araştırıyor. Belki de doğa, insanlığa iklim savaşında yeni silahlar sunuyor…