Matematikçiler, Kalabalıkların Kaosa Sürüklenme Sebebini Çözdü

Kalabalık bir ortamda bazen insanlar düzenli bir şekilde hareket ederken bazen de kaos yaşanır. MIT’den matematikçi Karol Bacik ve ekibi, bu olguyu açıklayan yeni bir matematiksel teori geliştirdi. Çalışmaları, yaya akışını tahmin etmek ve şehir planlamacılarının daha güvenli kamusal alanlar tasarlamasına yardımcı olmak amacıyla yürütüldü.

Kalabalıkların Matematiği

Araştırmacılar, insan kalabalıklarını sıvı dinamiği prensipleriyle analiz eden matematiksel bir simülasyon geliştirdi. Bu simülasyon, insanların dar alanlarda kendiliğinden şeritler oluşturduğunu ancak geniş alanlarda düzensiz bir hareket sergilediğini gösterdi.

Anahtar faktör ise “açısal yayılım” olarak adlandırılan kavram oldu. İnsanların hareket yönleri arasındaki açısal fark arttıkça, düzenli hareket yerini düzensiz akışa bırakıyor. Çalışmaya göre, 13 derecelik bir açısal yayılım eşiğini aştığında, yaya trafiği düzensiz hale geliyor.

Gerçek Hayatta Test Edildi

Teorinin doğruluğunu test etmek için bir deney düzenlendi. Gönüllüler, belirli yönlere yürümeleri için görevlendirildi ve hareketleri havadan kameralarla kaydedildi. Sonuçlar, açısal yayılım arttıkça hareketin kaotik hale geldiğini ve yayaların daha yavaş ilerlemek zorunda kaldığını ortaya koydu.

Bu bulgular, şehir planlamacılarının kalabalık alanları daha verimli düzenlemeleri için önemli veriler sunuyor. Araştırmacılar, bu teorinin gerçek dünyada daha fazla test edilmesi gerektiğini ve gelecekte kamusal alanların tasarımında kritik bir rol oynayabileceğini belirtiyor.