Graphics Driver Crash: Nedenleri ve Çözüm Yöntemleri

Graphics driver crash, ekranın donması, siyah ekran, düşük performans veya hata mesajlarıyla sonuçlanabilir. Bu tür hatalar genellikle oyunlar, grafik yoğun uygulamalar veya normal kullanım sırasında meydana gelir. “Graphics driver crash” hatasının nedeni donanım, yazılım veya uyumsuzluk olabilir. Bu rehberde, sorunların nedenleri ve ayrıntılı çözüm yöntemleri açıklanmaktadır.

Graphics Driver Crash Yaygın Nedenleri

1. Eski veya Uyumsuz Grafik Sürücüleri
   • Güncel olmayan veya sistemle uyumsuz sürücüler grafik çökmelerine neden olabilir.
2. Donanım Problemleri
   • Ekran kartının aşırı ısınması, yetersiz güç kaynağı veya fiziksel arızaları.
3. Uyumsuz Sistem veya Yazılım Güncellemeleri
   • Windows güncellemeleri veya oyun yamalarının grafik sürücüsüyle uyumlu olmaması.
4. Yetersiz Sistem Kaynakları
   • RAM veya işlemcinin yoğun grafik işlemleri sırasında yetersiz kalması.
5. Overclock
   • Grafik kartı veya işlemcinin overclock edilmesi stabilite sorunlarına yol açabilir.
6. Yazılım Çakışmaları
   • Arka planda çalışan programlar veya üçüncü parti uygulamalar grafik sürücüsüyle çakışabilir.

Graphics Driver Crash Çözüm Yolları

1. Grafik Sürücüsünü Güncelleyin

Grafik sürücüsünün güncel olmaması en yaygın nedenlerden biridir. Sürücülerinizi düzenli olarak güncellemek önemlidir.

Adımlar:

1. Sürücü Güncelleme Araçlarını Kullanın:
   • NVIDIA: GeForce Experience.
   • AMD: AMD Adrenalin Software.
   • Intel: Intel Graphics Drivers.
2. Windows Update Üzerinden Kontrol Edin:
   • Ayarlar > Güncelleme ve Güvenlik > Windows Update yoluyla grafik sürücüsü güncellemesi yapılabilir.
3. Sürücüyü Manuel Olarak Yükleyin:
   • Üreticinin web sitesinden doğru modeli seçip en son sürücüyü indirin ve kurun.

2. Grafik Sürücüsünü Kaldırıp Yeniden Yükleyin

Sürücünün tamamen kaldırılıp yeniden yüklenmesi, bozuk dosyalar veya uyumsuz ayarların temizlenmesini sağlar.

Adımlar:

1. DDU (Display Driver Uninstaller) Kullanarak Sürücüyü Kaldırın:
   • DDU adlı aracı indirip güvenli modda çalıştırın.
   • Grafik sürücüsünü tamamen kaldırın.
2. Yeni Sürücüyü Kurun:
   • Yukarıda belirtilen üretici kaynaklarından en son sürücüyü indirin ve yükleyin.

3. Overclock Ayarlarını Kontrol Edin

Eğer ekran kartınızda veya işlemcinizde overclock yaptıysanız, bu durum sistemin kararlılığını etkileyebilir.

Adımlar:

1. Overclock’u devre dışı bırakın ve kartı varsayılan ayarlarına geri döndürün.
   • MSI Afterburner veya EVGA Precision X gibi araçlarla overclock ayarlarını sıfırlayın.
2. Sisteminizi normal frekanslarda test edin.

4. Isı Sorunlarını Giderin

Aşırı ısınma, grafik kartı çökmelerinin yaygın nedenlerinden biridir.

Adımlar:

1. Kartın Sıcaklığını İzleyin:
   • HWMonitor veya MSI Afterburner gibi araçlarla sıcaklık değerlerini kontrol edin.
     • Normal yük altında: 60-80°C.
     • Aşırı yük altında: Maksimum 85°C olmalıdır.
2. Soğutmayı İyileştirin:
   • Bilgisayar kasasının içindeki tozu temizleyin.
   • Fanların doğru çalıştığından emin olun.
   • Eğer gerekliyse termal macunu yenileyin.

5. Güç Ayarlarını Kontrol Edin

Eksik veya dengesiz güç beslemesi, grafik kartı çökmelerine neden olabilir.

Adımlar:

1. Güç Kaynağını (PSU) Kontrol Edin:
   • Sisteminizin PSU’sunun yeterli watt değerine sahip olduğundan emin olun.
   • Eğer PSU yetersizse, daha güçlü bir modelle değiştirin.
2. Güç Ayarlarını Değiştirin:
   • Windows Güç Planı: Denetim Masası > Güç Seçenekleri > Yüksek Performans planını seçin.
   • Laptoplarda, grafik kartının tam performansta çalışmasını sağlamak için pil tasarruf modu devre dışı bırakılmalıdır.

6. Windows Güncellemelerini Kontrol Edin

Bazı durumlarda, Windows güncellemeleri eksik yamalar veya uyumsuz sürücü dosyaları içerebilir.

Adımlar:

1. Güncelleme Yapın:
   • Ayarlar > Güncelleme ve Güvenlik > Windows Update bölümünden en son güncellemeleri yükleyin.
2. Uyumluluk Sorunları için Güncellemeleri Kaldırın:
   • Son yüklenen güncellemenin sorunlara neden olduğundan şüpheleniyorsanız:
     • Ayarlar > Güncelleme ve Güvenlik > Güncellemeleri Kaldır seçeneğine gidin.

7. Oyun veya Uygulama Ayarlarını Düşürün

Bazı oyunlar veya uygulamalar grafik kartınızı zorlayarak çökmelere neden olabilir.

Adımlar:

1. Grafik ayarlarını düşürün:
   • Çözünürlük: Daha düşük bir çözünürlük seçin.
   • Grafik Detayları: Gölgelendirme, doku kalitesi ve anti-aliasing ayarlarını azaltın.
2. DirectX veya Vulkan Modunu Kullanın:
   • Oyunlarda grafik API’sini DirectX 11, DirectX 12 veya Vulkan olarak değiştirmeyi deneyin.

8. BIOS/UEFI Güncellemeleri

BIOS güncellemeleri, grafik kartınızla sistem arasındaki uyumu artırabilir.

Adımlar:

1. Anakart Üreticisinin Web Sitesini Kontrol Edin:
   • Anakartınızın modeline uygun BIOS güncellemelerini indirin.
2. Dikkatle Güncelleyin:
   • BIOS güncelleme işlemi riskli olabilir, talimatları dikkatlice izleyin.

9. Yazılım Çakışmalarını Tespit Edin

Arka planda çalışan uygulamalar, grafik sürücüsüyle çakışabilir.

Adımlar:

1. Görev Yöneticisini Kontrol Edin:
   • Ctrl + Shift + Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi’ni açın.
   • Gereksiz uygulamaları kapatın.
2. Temiz Önyükleme Yapın:
   • MSConfig kullanarak gereksiz hizmetleri ve başlangıç programlarını devre dışı bırakın.

10. Ekran Kartını Fiziksel Olarak Kontrol Edin

Eğer hiçbir yazılımsal çözüm işe yaramazsa, ekran kartında fiziksel bir sorun olabilir.

Adımlar:

1. Bağlantıları Kontrol Edin:
   • Kartın anakarta tam oturduğundan ve güç kablolarının düzgün bağlandığından emin olun.
2. Kartı Başka Bir Sistemde Test Edin:
   • Ekran kartınızı başka bir bilgisayarda test ederek çalışıp çalışmadığını kontrol edin.

Sonuç

“Graphics driver crash” sorunu genellikle yazılımsal olsa da, donanımsal nedenlerden de kaynaklanabilir. Yukarıdaki adımları takip ederek büyük ölçüde çözüm bulabilirsiniz. Eğer tüm yöntemler başarısız olursa, ekran kartını değiştirmeyi veya teknik destek almayı düşünebilirsiniz.