Sabah Alınan Mavi Işığın Kaliteli Uykuyu Artırdığı Keşfedildi

Yaşlandıkça uyku düzeninin bozulması pek çok insanın ortak sorunu. Ancak İngiltere’deki Surrey Üniversitesi’nden bilim insanlarının yaptığı yeni bir araştırma, sabahları alınan mavi ışığın yaşlı bireylerde uyku kalitesini artırabileceğini ortaya koydu. Çalışmaya 60 yaş ve üzeri 36 gönüllü katıldı ve katılımcılar haftalar boyunca günde iki kez ikişer saatlik mavi ve beyaz ışık seanslarına tabi tutuldu.

Araştırmacılar, yaşlandıkça daha az mavi ışığa maruz kaldığımızı ve bunun vücut saatimizi (sirkadiyen ritim) olumsuz etkilediğini belirtiyor. Yaşlanan gözlerin mavi ışığı daha az emmesi, gün ışığına daha az çıkılması ve yapay ışık kullanımının artması, uyku düzeninin bozulmasına yol açabiliyor. Ancak çalışmanın sonuçlarına göre, sabahları mavi ışığa maruz kalmak, gece uykusunu önemli ölçüde iyileştiriyor ve gün içindeki aktivite seviyesini artırıyor.

İlginç olan, bu olumlu etkinin sadece sabah saatlerinde alınan mavi ışıkta görülmesi. Akşam maruz kalınan mavi ışık ise tam tersine uykuya dalmayı zorlaştırıyor. Araştırmacılar, sabah mavi ışığın vücuda “uyanma zamanının” geldiğini hatırlattığını, böylece gün boyu artan uyanıklığın gece daha derin bir uykuya yol açtığını ifade ediyor. Bu nedenle akşamları telefon ve bilgisayar ekranlarındaki mavi ışık filtrelerinin kullanılması öneriliyor.

Araştırmada ayrıca, gün ışığına çıkmanın da uyku-uyanıklık döngüsünü düzenlediği ve katılımcıların daha erken yatmasını sağladığı görüldü. Mavi dalga boyundan zengin olan gün ışığı, ruh halini iyileştirirken gün içinde daha enerjik hissetmeye de yardımcı oluyor.

Surrey Üniversitesi’nden kronobiyolog Daan Van Der Veen, “Araştırmamız, doğru zamanda uygulanan ışık terapisinin sağlıklı yaşlı yetişkinlerde uykuyu ve günlük aktiviteyi iyileştirmede güçlü bir araç olabileceğini gösteriyor” diyor. Débora Constantino ise bu çalışmanın, bağımsız yaşayan sağlıklı yaşlı bireylerde kendi kendine uygulanan ışık terapisinin etkilerini inceleyen ilk araştırmalardan biri olduğunu vurguluyor.

Daha önceki çalışmalar, mavi ışığın demans hastalarında uyku düzenini iyileştirebileceğini göstermişti. Ancak bu yeni araştırma, sağlıklı yaşlı bireylerde de benzer bir etkinin mümkün olduğunu kanıtlıyor. Bilim insanları, sabah mavi ışık terapisi ve gün boyu aydınlık ortamlarda bulunmanın, yaşlı bireylerin daha dinlendirici bir uyku çekmesine ve daha aktif bir yaşam sürmesine yardımcı olabileceğini belirtiyor.