Dünyanın Genetiği Değiştirilmiş İlk Bebekleri Lulu ve Nana İle Gündeme Gelen He Durmuyor!

2018’de CRISPR teknolojisiyle HIV’e dirençli genetiği değiştirilmiş bebekler yarattığı için 3 yıl hapis cezası alan Çinli bilim insanı He Jiankui, sosyal medyadaki son paylaşımlarıyla yeniden gündemde. İşte tüm detaylar…

Skandal Deney: Neler Yaşanmıştı?

He Jiankui, 2018’de “dünyanın ilk genetiği değiştirilmiş bebekleri” olduğunu iddia ettiği Lulu ve Nana adlı ikizlerin doğduğunu duyurdu. CCR5 genini değiştirerek HIV’e karşı direnç kazandırdığını öne sürdü. Ancak bu açıklama, bilim etiği ihlalleri ve deneylerin gizliliği nedeniyle küresel tepki çekti. Çin mahkemesi, 2019’da He’yi “yasadışı tıbbi uygulama” suçundan 3 yıl hapse mahkûm etti.

Hapisten Çıktı, Yine Laboratuvarda!

2022’de serbest kalan He, sosyal medya platformu X (Twitter) üzerinden aktif şekilde paylaşımlar yapıyor. Şimdiki hedefi, Alzheimer tedavisi için gen düzenleme çalışmaları. Ancak geçmişini unutturmuyor:

• 3 Mayıs’ta paylaştığı “bulutlarla kaplı laboratuvar” fotoğrafıyla, “Bilimde etik, nükleer silahların icadını durduramadı” yazdı.
• “Bilimsel devrimler, etik kuralları yıkarak ilerler” ifadelerini kullandı.

Bu sözler, bilim çevrelerinde “etik kuralları hiçe sayma” vurgusuyla eleştirildi.

He Neden Tepki Çekiyor?

• Riskler Göz Ardı Edildi: CRISPR’ın istenmeyen gen mutasyonlarına yol açma ihtimali var. He’nin deneylerinde bu risklerin hastalara anlatılıp anlatılmadığı belirsiz.
• İnsan Kobaylar: Deneylerde yer alan ailelerin, finansal baskı altında olduğu iddia edildi.
• Küresel Etik Kuralların Çiğnenmesi: Dünya Sağlık Örgütü, insan genomu düzenlemesini yalnızca tedavi amaçlı ve katı kurallarla sınırlandırıyor.

Bilim Dünyası Ağır Eleştirdi

• “Bu, bilim değil sorumsuzluk!”
  Nature dergisi, He’nin çalışmalarını “etik dışı” olarak nitelendirdi.
• “CRISPR Potansiyeli Gölgelendi”
  Harvard’dan Dr. George Church, “Bu skandal, gen terapilerine olan güveni sarstı” diyor.

Şimdi Alzheimer Üzerine Çalışıyor

He Jiankui, Shijiazhuang’daki yeni laboratuvarında Alzheimer üzerine çalışıyor. Ancak Çin hükümetinin ona araştırma izni verip vermediği belirsiz. Sosyal medyadan “Bilim için sınırları zorlamalıyız” mesajları paylaşmaya devam ediyor.

 He Jiankui, bilimsel ilerleme ile etik arasındaki çizgiyi yeniden belirlemeye mi çalışıyor? Yoksa tarihe “modern Dr. Frankenstein” olarak mı geçecek? Tartışma sürüyor…